Ορισμός Εργασίας του Αντιτσιγγανισμού / Διακρίσεων κατά των Ρομά*
Την 8η Οκτωβρίου 2020 τα μέλη της IHRA υιοθέτησαν τον κάτωθι νομικά μη δεσμευτικό ορισμό εργασίας:
Αναγνωρίζοντας με ανησυχία – προβληματισμό ότι η παραμέληση [αγνόηση] της γενοκτονίας των Ρομά συνέβαλε στην προκατάληψη και τις διακρίσεις που βιώνουν, ακόμη και σήμερα, πολλές κοινότητες Ρομά **, και αποδεχόμενοι την ευθύνη μας να αντιμετωπίσουμε [και να αντιταχθούμε σε] τέτοιες μορφές ρατσισμού και διακρίσεων (Άρθρα 4 και 7 της Υπουργικής Διακήρυξης της IHRA το 2020, και το άρθρο 3 της Διακήρυξης της Στοκχόλμης), η IHRA υιοθετεί τον ακόλουθο ορισμό εργασίας για τον αντιτσιγγανισμό / τις διακρίσεις κατά των Ρομά:
Ο αντιτσιγγανισμός / η διάκριση κατά των Ρομά είναι μια εκδήλωση ατομικών εκφάνσεων και πράξεων, καθώς και θεσμικών πολιτικών και πρακτικών περιθωριοποίησης, αποκλεισμού, σωματικής βίας, υποτίμησης των πολιτισμών και τρόπων ζωής των Ρομά, και ρητορική μίσους που απευθύνεται στους Ρομά, καθώς και σε άλλα άτομα και ομάδες που τα αντιλαμβάνονται και τα βλέπουν, είναι στιγματισμένα ή διωκόμενα κατά τη διάρκεια της Ναζιστικής εποχής, και ακόμα και σήμερα, ως «τσιγγάνους» [γύφτοι]. Αυτό οδηγεί στην μεταχείριση – αντιμετώπιση των Ρομά σαν μια υποτιθέμενη – δήθεν ξένη & διαφορετική ομάδα και τους συσχετίζει με μια σειρά από μειωτικά – υποτιμητικά στερεότυπα και παραμορφωμένες απεικονίσεις [διαστρεβλωμένα πορτραίτα] που αντιπροσωπεύουν μια συγκεκριμένη μορφή ρατσισμού [φυλετικές διακρίσεις].
Για να καθοδηγηθεί η IHRA στο έργο της, αναγνωρίζονται τα εξής:
Ο αντιτσιγγανισμός / η διάκριση κατά των Ρομά υπάρχει εδώ και αιώνες. Ήταν ένα ουσιαστικό στοιχείο στις πολιτικές δίωξης – κατατρεγμού και εξόντωσης εναντίον των Ρομά όπως διαπράχθηκαν από τη ναζιστική Γερμανία, και από εκείνους τους φασίστες και ακραίους εθνικιστές εταίρους και άλλους συνεργάτες που συμμετείχαν σε αυτά τα εγκλήματα.
Ο αντιτσιγγανισμός / η διάκριση κατά των Ρομά δεν ξεκίνησε με ή τελείωσε μετά τη Ναζιστική εποχή, αλλά εξακολουθεί να αποτελεί κεντρικό στοιχείο στα εγκλήματα που διαπράττονται εναντίον των Ρομά. Παρά το σημαντικό έργο που επιτελούν τα Ηνωμένα Έθνη, η Ευρωπαϊκή Ένωση, το Συμβούλιο της Ευρώπης, ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη και άλλα διεθνή σώματα, τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις για τους Ρομά δεν έχουν απονομιμοποιηθεί ή πληγεί η αξιοπιστία τους αρκετά σθεναρά έτσι ώστε συνεχίζουν να επιμένουν και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ουσιαστικά αναντίρρητα [χωρίς ουσιαστική αμφισβήτηση].
Ο αντιτσιγγανισμός / η διάκριση κατά των Ρομά είναι ένα πολύπλευρο φαινόμενο που έχει ευρεία κοινωνική και πολιτική αποδοχή. Είναι ένα κρίσιμο εμπόδιο για την ενσωμάτωση των Ρομά στην ευρύτερη κοινωνία, και ενεργεί για να εμποδίσει τους Ρομά από το να απολαμβάνουν ίσα δικαιώματα, ευκαιρίες, και προσοδοφόρα κοινωνικοοικονομική συμμετοχή.
Πολλά παραδείγματα μπορούν να δοθούν για να απεικονίσουν τον αντιτσιγγανισμό / τη διάκριση κατά των Ρομά. Οι σύγχρονες εκδηλώσεις του αντιτσιγγανισμού / της διάκρισης κατά των Ρομά θα μπορούσαν, λαμβάνοντας υπόψη το συνολικό πλαίσιο, να περιλαμβάνουν, αλλά χωρίς να περιορίζονται, τις εξής:
* Προτείνεται η χρήση ισοδύναμου εθνικού όρου. Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και ο Καναδάς χρησιμοποιούν τον όρο Ρατσισμός εναντίων των Ρομά.
** Η λέξη «Ρομά» χρησιμοποιείται ως γενικός όρος ο οποίος συμπεριλαμβάνει διαφορετικές αλλά σχετικές [συναφείς] ομάδες, είτε εδραίες είτε όχι, όπως οι Ρομά, οι Ταξιδευτές [αγγλικά: Travellers], οι Ταξιδευτές [γαλλικά: Gens du Voyage], Περπατητές [ιταλικά: Camminanti], Manouches, Kalés, Romanichels, Boyash/Rudari, Ashkalis, Égyptiens, Yéniches, Doms, Loms και Abdal
The experts in the IHRA’s Committee on the Genocide of the Roma were tasked with developing a working definition on antigypsyism/anti-Roma discrimination in 2017, as part of the IHRA Strategy to safeguard the record and counter distortion of the Holocaust and genocide of the Roma.
Roma are Europe’s largest ethnic minority and have experienced persecution and discrimination in the region for centuries. The urgent need for a working definition became undeniable in 2020 when, shortly after the IHRA adopted its 2020 Ministerial Declaration, which reaffirmed the organization’s commitment to countering antigypsyism/anti-Roma discrimination, the COVID-19 pandemic hit. Across Europe, Roma were scapegoated and blamed for the virus’ spread, resulting in a rise in both anti-Roma hate and policy. A working definition based on the consensus of the IHRA’s Member Countries would provide the IHRA, governments, and civil society with a common understanding of the phenomenon, allowing for more productive discussions.
The text above is the result of the work within the IHRA’s Committee on the Genocide of the Roma, which consists of delegates from IHRA Member Countries across various disciplines. It was drafted during consultations and extra meetings of the Committee, and with representatives of Roma communities. All Working Group and Committee Chairs in 2019 and 2020 were also consulted, as were the Luxembourg and German IHRA Presidencies. The working definition was adopted by all IHRA Member Countries during an extraordinary Heads of Delegation meeting on 8 October 2020 under the German IHRA Presidency.
Since working definition’s adoption, the IHRA has used the tool to guide its work on the genocide of the Roma. For example, it enabled the creation of the IHRA Project drafting Recommendations for Teaching and Learning about the Persecution and Genocide of the Roma during the Nazi era, which began its work in 2022. It also formed the core of the IHRA’s response to discrimination against Roma refugees fleeing Ukraine.
Implementation of the working definition is ongoing and the IHRA commends those countries who have adopted the definition at the national level, including Austria, Croatia, Germany, Israel, North Macedonia, Slovakia, and the United Kingdom. Both in these countries and beyond, the working definition is being used by civil society organizations to, for example, counter antigypsysim/anti-Roma discrimination in sports associations, support youth activity, and develop training programs for professionals.
By signing up to the IHRA newsletter, you agree to our Privacy Policy
